fot. PZPN komunikat

Narodowy Model Gry: Trening Formacyjny. Pobierz już terazMT

„Piłka nożna jest grą zespołową. To z pozoru oczywiste stwierdzenie niesie za sobą ważne podejście do całokształtu procesu szkolenia i gry, rozumiane jako „podejście zespołowe”. W świetle najnowszych tendencji szkoleniowych grę należy traktować jako całość, a nie sumę poszczególnych jej elementów” – piszą autorzy najnowszego suplementu Narodowego Modelu Gry, dotyczącego Treningu Formacyjnego. Zapraszamy do lektury wprowadzenia oraz pobrania za darmo całości kolejnej publikacji Polskiego Związku Piłki Nożnej.


To globalne ujęcie piłki nożnej zakłada rozumienie gry jako całości we wszystkich jej aspektach. Biorąc pod uwagę złożoność gry, zasadne wydaje się wyodrębnienie określonego zakresu działań w zredukowanej skali. W tym kontekście praktyka szkoleniowa wypracowała następujące poziomy realizacji gry: zespołowy, międzyformacyjny, formacyjny, grupowy oraz indywidualny. Podział ten może wskazywać z jednej strony na drogę metodycznego odziaływania na zawodnika, z drugiej natomiast uwzględnia stopniowy rozwój jego procesów poznawczych i rozumienia gry. Nie jest to jednak analityczny sposób postępowania, zakładający, że suma poszczególnych elementów da nam w efekcie „całość gry”. Uznając kompleksowość gry, zawsze należy oddziaływać w sposób globalny, natomiast wyszczególnione, zredukowane poziomy mają na celu lepsze jej rozumienie jako całości.

Biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania teoretyczne, celem niniejszej publikacji jest przedstawienie tych zredukowanych działań taktycznych w korelacji do założeń systemu 1–4–3–3 zaproponowanego w ramach Narodowego Modelu Gry. Uznano, że unifikując wszelkie aspekty związane z działaniami zespołowymi, grupowymi i indywidualnymi, zasadne staje się uszczegółowienie najważniejszych elementów związanych ze współpracą zawodników w formacji i między nimi w przyjętym systemie gry. W tym kontekście przedstawiono współpracę:

  • w formacji obrony zawodników 2–5–4–3 z bramkarzem,
  • w formacji pomocy zawodników 6–8–10,
  • w formacji ataku zawodników 7–9–11.

Z kolei między formacjami wyróżniono współpracę następujących zawodników:

  • 2–7 i 3–11,
  • 4–5–6–8,
  • 6–8–7–11,
  • 8–10–9,
  • 7–10–11–9.

Proponowane rozwiązania warto odnieść do wszystkich faz gry, atakowania wraz z przejściem z atakowania do bronienia oraz bronienia wraz z przejściem z bronienia do atakowania. Niniejsze rozwiązania mogą być z powodzeniem realizowane w treningu formacyjnym, ale przede wszystkim w treningu zespołowym, z zasadą funkcjonalnego zachowania pozycji. Proponowane rozwiązania nie mogą być utożsamiane z tradycyjnie rozumianymi schematami gry ograniczającymi procesy decyzyjne, lecz narzędziami pomagającymi zawodnikom w lepszym rozumieniu gry.

Wszystkie proponowane rozwiązania są „dynamicznymi punktami wyjściowymi”, a nie celami samymi w sobie. Taki sposób działania powala zawodnikom tworzyć nawyki i automatyzmy techniczno-taktyczne, wskutek czego mogą realizować określone zadania szybciej i efektywniej. Procesy te sprzyjają rozwojowi kreatywności zawodników, ponieważ mają oni więcej czasu na tworzenie nowych rozwiązań boiskowych o większej złożoności i kompleksowości.

Reasumując, w ręce trenerów trafi a materiał szkoleniowy, który uzupełnia wiedzę w zakresie działań techniczno-taktycznych w odniesieniu do systemu 1–4–3–3. W ten sposób niniejsza publikacja uzupełnia omawianie wszystkich poziomów gry zapoczątkowanych w NMG i innych suplementach: zespołowy, międzyformacyjny, formacyjny oraz indywidualny. Obok przykładowych środków treningowych zawarto w nim również propozycje rozwiązań wdrażania treningu międzyformacyjnego  oraz formacyjnego w mikrocyklach szkoleniowych z różną liczbą jednostek treningowych. Tradycyjnie, warto podkreślić, że proponowane rozwiązania i środki treningowe nie są celami samymi w sobie, lecz mają stanowić inspirację do tworzenia własnych rozwiązań na różnych poziomach szkolenia i, co ważne, modyfikacje rozwiązań w ramach różnych systemów gry. Kluczowym elementem każdego działania trenerskiego jest dogłębna analiza, na ile wprowadzane działania poprawiają rozumienie i organizację gry prowadzonego zespołu, a przede wszystkim, czy są spójne z przyjętą ideą gry jako całości.

Autorzy suplementu NMG pt. Trening Formacyjny

[POBIERZ]